Biyernes, Oktubre 24, 2025

Ngayong Black Friday Protest



NGAYONG BLACK FRIDAY PROTEST

salamat sa lahat ng mga nakiisa
sa pagkilos kahit ako lamang mag-isa
may nakausap nga ako't ako'y ginisa
ngunit di natinag sa kanyang pang-iisa

ganyan kaming mga aktibistang Spartan
minsan, solong diskarte lang ang may katawan
mahalaga, misyon ay isakatuparan
tulad ng Black Friday Protest kanina lamang

mabuhay kayong lahat, O, mga kasama
magpatuloy pa tayo sa pakikibaka
at ating baguhin ang bulok na sistema
nang kamtin ng bayan ang asam na hustisya

- gregoriovbituinjr.
10.24.2025

* litrato kuha sa harap ng NHA, 10.24.2025

Ang plakard na patulâ

ANG PLAKARD NA PATULÂ

patula ang plakard ng makatâ
na sa rali bibitbiting sadyâ
pagsingil sa korap at kuhilà
narito't basahin ang talatà:

Oktubre'y matatapos nang ganap
Wala pang nakukulong na korap
Trapong kurakot at mapagpanggap
Sa bayan ay talagang pahirap

- gregorivbituinjr.
10.24.2025

* talata - kahulugan din ay saknong pag tulâ

Huwebes, Oktubre 23, 2025

Inumin ng tibak na Spartan

INUMIN NG TIBAK NA SPARTAN

tsaang bawang, luya at malunggay
ang kadalasan kong tinatagay
layon kong katawan ay tumibay
kalamnan ay palakasing tunay

lalo't araw-gabing nagninilay
nagsusulat ng kwento't sanaysay
titingala sa punong malabay
sa buhawi'y di nagpapatangay

kailangan sa mahabang lakbay
ay mga tuhod na matitibay
uminom ng katamtamang tagay
hanggang isipan ay mapalagay

pag pakiramdam mo'y nananamlay
inom agad ng tsaang malunggay
luya't bawang na nakabubuhay
aba'y agad sisigla kang tunay

- gregoriovbituinjr.
10.23.2025

Payabat at Arô

PAYABAT AT ARÔ

sa Anim Pababâ: Pangingitlog ng isdâ
at sa Labing-isa Pahalang: Munting bilog
ay, di ko batid ang gayong mga salitâ
tila baga kaylalim ng pananagalog

sinagot agad ang Pahalang at Pababâ 
hanggang lumabas na kung anong tamang tugon
PAYABAT pala ang pangingitlog ng isdâ
at ARÔ ang maliit na bilog na iyon

dagdag kaalaman sa wikang Filipino
na dapat kong itaguyod bilang makatâ
na nais kong ibahagi kahit kanino
upang mapaunlad pa ang sariling wikà

maraming salamat sa PAYABAT at ARÔ
mga katagang kay-ilap na tila gintô

- gregoriovbituinjr.
10.23.2025

* krosword mulâ sa pahayagang Pilipino Star Ngayon, Oktubre 23, 2025, p 10
* Payabat in English: Definition of the Tagalog word payabat 

Sa bayan ng mga kurakot

SA BAYAN NG MGA KURAKOT

nakilala ang bayan ng mga kurakot
dahil sa buwaya't buwitreng nanunulot
ng proyektong flood control na katakot-takot
ang bilyones na perang kanilang nahuthot

mga bata'y di makapasok sa eskwela
dahil dadaanan nila'y bahâ talaga
bahâ paglabas pa lang ng tahanan nila
bahâ pagpasok pa sa trabaho ni ama

ano nang nangyari sa proyektong flood control
na sana'y di binabahâ ang mga pipol
di sa flood control, sa pansarili ginugol
kabang bayan ay dinambong ng mga ulol

ang kakapal ng mukhâ ng mga kurakot
nagpayaman sa pwesto, kaban ay hinuthot
sa bilyones na ninakaw sila'y managot
dapat silang makulong at di makalusot

nagbabahâ pa rin sa maraming probinsya
at kalunsuran dahil sa ginawa nila
proyektong bilyon-bilyon ay naging bulâ na
sinagpang ng walang kabusugan talaga

napakinggan ng bayan ang mga kontrakTONG
sa harap ng TONGresista't mga senaTONG
inamin nilang sa badyet ay may insersyon
sigaw ng bayan: lahat ng sangkot, IKULONG!

- gregoriovbituinjr.
10.23.2025

* litrato kuha sa Luneta, Setyembre 21, 2025

Lakbay-nilay

LAKBAY-NILAY

maglalakad ba o sasakay
sa malayo-layo ring lakbay
aba'y di na sila nasanay
na ehersisyo'y aking pakay

subalit kapag sasakay ka
may barya ka ba sa umaga?
o buô pa ang iyong pera
kung di masuklian, pa'no na?

destinasyo'y nakasasabik
pagkat may ugnay sa panitik
lalo't literatura'y hitik
sa gunam, libog, libag, barik

tumulâ, tumukâ, tumudlâ
kwaderno't pluma'y laging handâ
daanan man tayo ng sigwâ
ay makasusulat ng tulâ

- gregoriovbituinjr.
10.23.2025

Miyerkules, Oktubre 22, 2025

Minimum Wage sa mambabatas, Living Wage sa manggagawa

MINIMUM WAGE SA MAMBABATAS, LIVING WAGE SA MANGGAGAWA

saludo kina Eli San Fernando at Renee Co
sa panawagang minimum wage na sa solon sweldo
tunay silang lingkod bayan ng karaniwang tao
sa kanila'y nagpupugay akong taaskamao!

kayang mabuhay sa minimum wage ng mambabatas
kahit sa kongreso't senado, bangko'y binubutas
ngunit magsisipag kayâ ang trapong talipandas?
na gawin ay batas na para sa lahat ay patas?

kayang mabuhay sa minimum wage ng kongresista
tongpats o insersyon sa badyet ba'y mawawala na?
o kailangan talagang baguhin ang sistema?
nang mawala na ang pulitikal na dinastiya!

ngunit di sapat ang minimum wage sa manggagawà
lalo't buhayin ang mundo ang tungkuling dakilà
silang gulugod ng ekonomya ng bawat bansâ
ngunit sila pang manggagawà ang nagdaralitâ

kayâ sigaw ng manggagawà ay SAHOD ITAAS!
ay di pa dahil wala sa minimum wage ang sahod
kundi mas mataas sa minimum wage ay maabot
kayâ LIVING WAGE ang sinisigaw nilang madalas

iyang LIVING WAGE nga'y nakasulat sa Konstitusyon
mawalâ ang political dynasty pa'y naroon
subalit di naman naisabatas hanggang ngayon
ay, iyan pa kayang minimum wage para sa solon?

- gregoriovbituinjr.
10.22.2025

Salamat, Bianca, sa iyong pag-alala


SALAMAT, BIANCA, SA IYONG PAG-ALALA

salamat, Bianca Umali, sa concern mo
doon sa NAIA sa laksang pasahero 
na nakita mong nakaupo lang sa sahig
gayong sementong iyon ay sadyang kaylamig

anya, sana'y may pansamantalang upuan
para sa nanay, lola't batang kababayan
tagos sa buto ko ang kanyang pakiusap
na sana namamahala'y gawin nang ganap

nakapagtatakang di iyon naiisip
ng namamahala, di ba nila nalirip
kung saan uupo ang mga bibiyahe
sana sila'y di manatiling bulag, bingi

silya't gamit ay pansamantalang inalis
upang konstruksyon daw ng NAIA'y bumilis
subalit nasa sahig, naghihintay ng flight
ang mga pasahero't ganyan ang naging plight

salamat, Bianca, sa iyong malasakit
at karapatang pantao'y iyong giniit
pakiusap na sa gitna ng pagbabago
dapat di profit ang tingin sa pasahero

- gregoriovbituinjr.
10.22.2025

* ulat mula sa pahayagang Pang-Masa at Pilipino Star Ngayon, Oktubre 21, 2025

Inuming malunggay

INUMING MALUNGGAY

sampung pisong malunggay
ang binili kong tunay
sa palengkeng malapit
barya man ay maliit

nilagay ko sa baso
at binantuan ito
ng mainit na tubig
na panlaban sa lamig

layunin ko'y lumakas
ang kalamna't tumigas
bisig na matipunô
at sakit ay maglahò

sa malunggay, salamat
dama'y di na mabigat
ang loob ko'y gumaan
pati puso't isipan

- gregoriovbituinjr.
10.22.2025

Martes, Oktubre 21, 2025

Aga, iga, ugâ


AGA, IGA, UGÂ

ilang lindol na ba ang nagdaan?
ilang lungsod na ba ang binahâ?
ilang senaTONG na ang kawatan?
ilang flood control ang di nagawâ?

dapat kay-aga nating mabatid
anumang sakunang paparating
anumang mangyari sa paligid
dahil may instrumentong magaling

kailan ba baha'y maiiga?
kung maayos na ba ang flood control?
pag-uga'y dapat paghandaan na
ay, dapat makaiwas sa lindol

tayo'y marapat magtulong-tulong
pag matinding pag-uga'y dumatal
paghandaan saan magkakanlong
paghahanda'y sa diwa ikintal

- gregoriovbituinjr.
10.21.2025

Sa hagupit ng kalikasan at pulitiko

SA HAGUPIT NG KALIKASAN AT PULITIKO

tumitindi ang hagupit ng kalikasan
at pulitikong binoto ngunit kawatan
sa baha't lindol, mag-ingat ang taumbayan
trapong kawatan na'y dakpin at parusahan

sa kalikasan, masa'y may adaptasyon pa
at mitigasyon ngunit ingat din talaga
maghanda sa mangyayari't mananalasa
lindol at pagbaha'y paghandaan ng masa

ang kinupitang ghost flood control na proyekto
buwis ng bayan ang kinawat na totoo
aba'y sabay-sabay nilang dinedelubyo
ang bansang Pilipinas, aray ko! aray ko!

di lamang basta milyon, kundi bilyon-bilyon
ang nakaw ng mga buwayang mandarambong
ng mga TONGtraktor, TONGresista't senaTONG
kawatang dapat nang managot at makulong!

ay, sadyang kaylupit ng kanilang hagupit
dapat lang ang bayan ay talagang magalit
ibagsak silang sa kabang bayan nangupit
at tiyakin ding di sila makapupuslit

- gregoriovbituinjr.
10.21.2025

Pag naalimpungatan sa madaling araw

PAG NAALIMPUNGATAN SA MADALING ARAW

matutulog akong may katabing pluma't kwaderno
na pag pikit na'y may mga paksang dumedelubyo
sa diwa, laksang isyu'y lumiligalig ng husto
nang maalimpungatan, agad isinulat ito

kayâ dapat nakahandâ na ang kwaderno't pluma
tulad ng mga Boy Scout na laging handâ tuwina
tulad ng aktibistang handâ sa pakikibaka
tulad ng makatang Batutè na idolo niya

habang napapanaginipan ang sinintang wagas
habang protesta ng sambayanan ay lumalakas
habang pinapangarap ang nasang lipunang patas
habang dumadapong lamok ay agad hinahampas

kayâ tayo'y dapat laging handâ kahit lumindol
handang tuligsain silang kurakot sa flood control
lalo't sa kaban ng bayan bulsa nila'y bumukol
handâ pati kwaderno't pluma maging sa pagtutol

- gregoriovbituinjr.
10.21.2025

Lunes, Oktubre 20, 2025

Di man ako sinamahan

DI MAN AKO SINAMAHAN

siyang tunay, di nila ako sinamahan
baka tingin nila ako'y nang-uuto lang
subalit itinuloy ko ang panawagan
dahil kung hindi, ito'y isang kahihiyan

baka sabihin nila, "Wala ka pala, eh!"
at malaking dagok ang kanilang mensahe
subalit tulad kong sa masa'y nagsisilbi
pinakitang may isang salita't may paki

baka sila'y abala sa sariling buhay
baka ako'y inaasahan silang tunay
baka sila'y abala sa kanilang bahay
baka ako kasi'y pulos lang pagninilay

baka ako'y lihim na kinukutya nila
isang makatang walang kapag-a-pag-asa
kaya napagpasyahan kong kahit mag-isa
tuloy ang laban, tuloy ang pakikibaka

ayos lang, walang samaan ng loob dito
pagkat mahalaga'y may nagagawa tayo
aking ipagtatapat, ito ang totoo:
inangkin ko na'y laban ng dukha't obrero

- gregoriovbituinjr.
10.20.2025

* kuha sa tapat ng NHA, Oktubre 17, kasabay ng International Day for the Eradication of Poverty

Ang pinakapahinga ko

ANG PINAKAPAHINGA KO

pinakapahinga ko na'y pagtulâ
at pagsagot ng krosword at sudoku
ganyan ang buhay ng abang makatâ
pag pagod na'y magpahingang totoo

kaya madalas may tulâ sa gabi,
madaling araw, umaga, tanghali
paraan din iyan ng pagsisilbi
sa masa't ang dusa'y di manatili

kayraming paksang dapat ilarawan
dapat sabihin o ipaliwanag
tulad ng mga isyu ng lipunan
na tunay namang nakapangangarag

tula'y pantanggal ng sama ng loob
o pakiramdam sakaling mayroon
paksa ma'y saya, tuwa, galit, kutob
mahalaga, pagtula'y isang misyon

- gregoriovbituinjr.
10.20.2025

Bawang juice at salabat

BAWANG JUICE AT SALABAT

pagkagising sa madaling araw
ay nagbawang juice na't nagsalabat
habang nararamdaman ang ginaw
at sikmura'y tila inaalat

pampalakas ng katawan, sabi
sa dugo'y pampababa ng presyon
pinalalakas ang immunity
para rin sa detoksipikasyon

para talaga sa kalusugan
at panlaban din sa laksang pagod
nakatutulong maprotektahan
sa ubo't sipon, nakalulugod

upang sakit nati'y di lumalâ
upang katawan nati'y gumanda
ang anumang labis ay masamâ
kaya huwag uminom ng sobra

- gregoriovbituinjr.
10.20.2025

Linggo, Oktubre 19, 2025

Ikaw'y aking di malimot na gunitâ

IKAW'Y AKING DI MALIMOT NA GUNITÂ

ikaw'y aking / di malimot / na gunitâ
aking sinta, / diwata ko't / minumutyâ
naligalig / ako't sadyang / natulalâ
hanggang ngayon / sa bigla mong / pagkawalâ

saan nga ba / ang tulad ko / patutungò
pag-ibig ko / sa iyo'y di / maglalahò
nadarama'y / pagkabigo, / nasiphayò
ang buhay ko'y / para bagang / nasa guhò

O, Liberty, / anong ganda / ng 'yong ngalan
sa pandinig: / Kalayaan, / Kasarinlan
makilala / ka'y malaking / karangalan
ibigin mo'y / ligaya ko / nang nakamtan

ako'y bihag / ng ngiti mong / anong ganda
ng mukha mong / sa puso ko'y / humalina
nagdugo man / yaring puso't / nagdurusa
ay di kita / lilimutin, / aking sinta

- gregoriovbituinjr.
10.19.2025

* litratong kuha sa Bantayog ng mga Bayani, Abril 24, 2019, sa ika-39 na anibersaryo ng kamatayan ni Macli-ing Dulag

Paksâ

PAKSÂ

nais kong isulat ang samutsaring paksâ
ng madaling araw nang di pa inaantok
nakakapagod din ang maging maglulupâ
na layunin ay baligtarin ang tatsulok

mga ideya'y nagsulputang walang puknat
habang karimlan pa'y pusikit at tahimik
mga paksang sapat upang makapagmulat
at bawat letra roon ay nais umimik

bakit ba isip ay nasa himpapawirin?
habang mga luha'y naglalandas sa pisngi
bakit ba bituin ay lalambi-lambitin?
upang makita ang diwatang kinakasi?

bakit mga buwaya sa pamahalaan
ay gutom na gutom at tila di mabusog?
na kapara'y mga buwitre sa tanggapan
nilang sinagpang ang kahit na lasog-lasog?

aanhin ko ba ang naririyang palakol?
para ba sa ulo ng korap na pahirap?
na limpak-limpak ang kita sa ghost flood control
paano ba gugulong ang ulo ng korap?

- gregoriovbituinjr.
10.19.2025

Sabado, Oktubre 18, 2025

Plakard

PLAKARD

malinaw ang mensahe sa plakard
upang maipatagos sa masa
ang samutsaring isyu ng bayan
kung bakit tayo nakikibaka

dyenosidyo na'y dapat itigil
kayraming buhay na ang napaslang
kayâ pananakop ng Israel
sa Palestine ay dapat labanan

ang pagmimina'y nakasisirà
sa kalikasan at katutubò
kapag mali ang pamamahalà
totoong serbisyo'y naglalahò

sana'y unawa ng makatunghay
sa plakard ang naroong mensahe
kung sa isyu ay nakasubaybay
baka di na mabilang ang rali

taospusò kong pasasalamat
sa mga kasamang inihandog
ang buhay, panahon, diwa, lahat
para sa adhikaing kaytayog

- gregoriovbituinjr.
10.18.2025

* salamat sa kumuha ng litrato

May mga umagang ganito

MAY MGA UMAGANG GANITO

I
tumunog ang alarm clock sa selpon
alas-sais na, ako'y bumangon
naligo, naghilod, walang sabon
sa labas ng bahay, umaambon

II
nasa kama pa't nakagupiling
dinantay ang kamay sa kasiping
wala na pala, ako'y nagising 
ngunit dama kong sinta'y kapiling

III
paggising, ramdam ko'y pagkapagal
ng buong katawan, hinihingal
sa panaginip, tinakbo'y obal
at muli, kumot ay binalabal

IV
kagabi, may bahaw akong tira
isinangag ko ngayong umaga
walang bawang subalit pwede na
busog na rin saanman pumunta

V
pinagtiyagaan ko ang tutong
habang ulam ko'y pritong galunggong
may kamatis sa pinggang malukong
at siling pasiti sa bagoong

VI
mag-uunat-unat ng katawan
at lalamnan ng tubig ang tiyan
bitamina'y di kalilimutan
bago makirali sa lansangan

VII
nagising na mataas ang lagnat
lunas ay agad kong inilapat
naligo, uminom ng salabat
baka mikrobyo'y mawalang lahat

- gregoriovbituinjr.
10.18.2025

Plan, Plane, Planet

PLAN, PLANE, PLANET

gaano man kapayak ang plano
upang mabuhay sa bayang ito
ang mamamayan mang ordinaryo
mahalaga'y nagpapakatao

hindi pinagsasamantalahan
hindi inaapi ng sinuman
dangal ay hindi niyuyurakan
dignidad niya'y iniingatan

tulad ng pag-ingat sa daigdig
na binunga ng laksang pag-ibig
sinisira ng mga ligalig
mga dukha'y winalan ng tinig

habang kayrami ng nauulol
sa pondo't proyekto ng flood control
ngayon, ang bayan na'y tumututol
at protesta ang kanilang hatol

sa gobyerno, laksa'y mandarambong
na lingkod bayang dapat makulong
halina't tayo'y magtulong-tulong
at tiyaking may ulong gugulong

karimlan man ay laging pusikit
dapat madama nila ang galit
ng bayang kanilang ginigipit
sa madalas nilang pangungupit

sa kaban ng bayan, ay, salbahe
ang mga trapong kung dumiskarte
ay di ang maglingkod o magsilbi
kundi sa masa'y makapang-api

- gregoriovbituinjr.
10.18.2025